Γράφει : ο Κώστας Πραχάλης Αιδώς…Μολάοι! (Πνευματικό Κέντρο)

Όπως…«αιδώς Αργείοι». Και μην πάρετε τοις μετρητοίς τον τίτλο, γιατί ούτε επιτιμητική ή καταγγελτική ούτε και στοχευμένη πρόθεση έχει το άρθρο. Βεβαίως, αν φίλος τις ή…εχθρός μυγιαστεί ελαφρώς, δε θα φταίω εγώ, καθότι ο έχων μύγας…. Κατά τ’άλλα, μετά την κάποια «αφύπνιση» που έφερε το προηγούμενο κείμενο για το Νοσοκομείο Μολάων, συνέβη να φτάσει προχτές στα χέρια μου η φωτογραφία με τα αγάλματα του μακαρίτικου Πνευματικού Κέντρου Νικολάου Δημάκου που είχε εγκαινιαστεί την ίδια μέρα (8-10-1967) και όθεν…ο συνειρμός. Θυμήθηκα λοιπόν : Τον Πλάτωνα και το Λυκούργο να κοσμούν από το 1967 μέχρι το 2014 (που το κατεδαφίσαμε) τη στέγη του Πνευματικού Κέντρου το οποίο κατά κοινή ομολογία κοσμούσε τους Μολάους, από τότε που η Σπάρτη -σημειώνω- δεν είχε ακόμη παρόμοιο ίδρυμα. Θυμήθηκα και λυπήθηκα. Γιατί κάτι χρόνια τώρα, οι δυο «αρχαίοι» κείτονται τ’ανάσκελα στο χώμα πάνω από το Γυμνάσιο, για να…κοσμούν, όπως φαίνεται, τη συλλογική αντίληψη των Μολάων περί πολιτισμού και ευεργετισμού. Τι τα λέω κι εγώ αυτά σήμερα, κατόπιν εορτής; Προς…εκτόνωσιν μάλλον. Θυμωμένος αισθάνομαι που είδα τη φωτογραφία με τα αγάλματα. Θυμωμένος με τον εαυτό μου. Αναλογίζομαι τις ευθύνες μου , γιατί τότε που έπρεπε, δεν κίνησα αγώνα να πείσουμε τους αρμοδίους…αυτουργούς ότι παρά τα επιχειρή-ματα περί…αναγκαστικής κατεδαφίσεως (στατική ανεπάρκεια, μεγάλο κόστος επισκευής κ.λ.π), είχαν τελικώς πάρει λάθος απόφαση. Και όχι ως δικαιολογία, αλλά…έτσι για την ιστορία, θα σας πω ότι οι όποιες αντιρρήσεις μου τότε, κάμφθηκαν από την πειστική διαβεβαίωση των αυτό-διοικητικών παραγόντων ότι είχαν προχωρήσει ήδη στη σύνταξη μελέτης για την επανανέγερση του Πνευματικού Κέντρου Νικολάου Δημάκου στην οικο-πεδική έκταση δυτικά του Γυμνασίου Μολάων. Μετά κατάλαβα ότι ούτε αυτό μπορούσε να απαλλάξει τη λανθασμένη απόφαση των…ολίγων από το ηθικό της κόστος, που βαρύνει όλους μας. Γιατί είναι βέβαιο πως, αν ζούσε ο Δημάκος, όχι μόνο ο Φιλόσοφος και ο Νομοθέτης θα ήταν ακόμη πάνω κει στη θέση τους, αλλά ούτε ένα τούβλο θα διανοούμαστε να γκρεμίσουμε από το Πνευματικό Κέντρο!! Ούτε θα το αφήναμε δεκαετίες ολόκληρες στο έλεος της φθοράς και της εγκατάλειψης. Και οι Δημοτικές Αρχές και οι Διοικούσες Επιτροπές του και μεις οι άλλοι που το χρησιμοποιούσαμε μετατρέποντάς το σε…ποικίλης χρήσης. Με την εμφάνιση των πρώτων προβλημάτων, θα το επισκευάζαμε επιμελώς, θα το συντηρούσαμε, θα το βελτιώναμε για να το παραδώσουμε στις επόμενες γενιές των Μολάων, έτσι όπως το είχε οραματιστεί ο δωρητής του και όπως το είχε πει τότε…στα εγκαίνια δίνοντας τα κλειδιά στο δήμαρχο «…σας τα εμπιστεύομαι, βέβαιος ότι θα προάγετε την αποστολήν του εις το ευπρεπέστερον σημείον…». Πράγμα αυτονόητο άλλωστε για κάθε ευεργέτημα και κάθε ευεργέτη. Που στην περίπτωσή μας όμως έχει ένα αξιοσημείωτο ειδικό βάρος. Γιατί ο Νίκος ο Δημάκος δεν ήταν ο ευκατάστατος ομογενής. Δεν ήταν ο επιχειρη-ματίας που πλούτισε στην Αμερική και άρχισε τις ευεργεσίες στην Πατρίδα. Μετανάστης από τα Πάκια στη Ν. Υόρκη, μια ζωή υπάλληλος στο ξενοδοχείο Cotham και μια ζωή εργένης σε υπόγεια γκαρσονιέρα του ξενοδοχείου, έχτισε με έρανο στην ξενιτιά την εκκλησία του χωριού του, πρωτοστάτησε στην ανέγερση και τον εξοπλισμό του Νοσοκομείου, αλλά μεγάλο του όνειρο…το Πνευματικό Κέντρο. Με το όνομά του. Και με τις προσωπικές οικονομίες δεκαετιών…δολάριο το δολάριο!Αυτό το στοιχείο το έλαβε υπόψη της η…απόφαση κατεδάφισης; Ότι δηλαδή μαζί με το κτίσμα, γκρέμιζε και το όνειρο ενός «εκ του υστερήματος» ευεργέτη; Έτσι μου «είπαν» σήμερα τα αγάλματα από τη φωτογραφία. Μου είπαν όμως κι άλλα: Ότι στο αρχικό σχέδιο το κτίριο κάλυπτε ολόκληρο το «οικόπεδο» 330 τ.μ.(όπου τα παλαιά σφαγεία και λοιπά κτίσματα), τα δε προπύλαια «έβλεπαν» λοξά προς την πλατεία. Η δημοτική αρχή όμως έπεισε το δωρητή, ώστε να αλλάξει το σχέδιο και να κτιστεί σ’ αυτόν το χώρο και το Δημαρχείο, με αποτέλεσμα το Πνευματικό Κέντρο να ανεγερθεί μέσα στο ρέμα, στριμωγμένο ανάμεσα στην οικία Καρούνη και το μακρόστενο Δημοτικό κατάστημα. Ότι την προτομή του Δημάκου , που τώρα είναι «κρυμμένη» ανάμεσα στις τέντες της καφετέριας «ΛΕΩΦΟΡΟΣ», την είχε παραγγείλει και πληρώσει ο ίδιος !!! Ότι στην κηδεία του στα Πάκια παραβρέθηκαν όλοι κι όλοι οκτώ Μολαϊτες, που ήταν από το πρωτόκολλο υποχρεωμένοι ! Ότι ο δωρητής είχε στην Εθνική Τράπεζα των Μολάων και σε λογαριασμό του Πνευματικού Κέντρου, Ομολογίες της ΔΕΗ, για αντιμετώπιση των εξόδων του Ιδρύματος. Ότι μέχρι το 1970 που πέθανε, το Κέντρο λειτουργούσε άψογα. Είχε και υπάλληλο (μια κυρία θυμάμαι), είχε και βιβλιοθήκη με ωραία τραπέζια μελέτης, είχε και μικρή αίθουσα στο βάθος με πολυάριθμες φωτογραφίες και εφημερίδες από τη ζωή και τη δράση του ευεργέτη. Από όλο αυτό το υλικό που καταστράφηκε, ο Μιχάλης ο Καρούνης -πρόεδρος των Πακίων- διέσωσε ό,τι κατάφερε να συμμαζέψει και το έχει αναρτήσει στο παλαιό Γραφείο της Κοινότητας. Σε συνεργασία δε με τον εφημέριο του χωριού π. Π. Λεγάκη τελούν μνημόσυνο για το Ν. Δημάκο και δυο άλλους ευεργέτες, κάθε χρόνο την Κυριακή πριν από τη γιορτή του Προφήτη Ηλία. Ας είναι λοιπόν και η δική μου αυτή αναφορά, μια μικρή συμμετοχή στην αξιέπαινη Πακιώτικη πρωτοβουλία , αλλά και μια «συγγνώμη» προς το μεγάλο ομοχώριό μου. Κι ας είναι ίσως ερέθισμα για να περισώσουμε κάτι τι από την ελλειμματική ευγνωμοσύνη μας ενεργώντας δυο απλά κι όχι δύσκολα πράγματα, νομίζω :α) Να μεταφερθεί η προτομή του Δημάκου από την εντελώς απαξιωτική θέση που είναι σήμερα και να τοποθετηθεί στο χώρο του Πνευματικού του Κέντρου που τον ονομάσαμε «πλατεία». β) Σ’αυτήν την «πλατεία» να στηθούν και τα δυο αγάλματα (που προαναφέραμε) με την προοπτική , αν ποτέ ανεγερθεί σε άλλη θέση το Πνευματικό Κέντρο Ν. Δημάκου, να μεταφερθούν και να τοποθετηθούν στο καινούριο κτίριο μαζί με τους κίονες των προπυλαίων του, οι οποίοι έτσι όπως είναι τώρα, μοιάζουν να έχουν γλιτώσει από σεισμό, προς μεγάλη απορία κάθε ξένου επισκέπτη! Αλλιώς -και επιτρέψτε μου την ευθυμογραφική νότα- ας απλώσουν εκεί οι καφετέριες τραπεζοκαθίσματα και με τη δροσερή κατεβασιά του Λάρνακα (που κι αυτός έχει μερίδιο ευθύνης για την ιστορική κατεδάφιση), να πίνουμε τις μπύρες και τα ούζα μας, μετατρέποντάς το σε…Οινοπνευματικό Κέντρο !! Ο Δημάκος θα μας κοιτάζει από τη ΛΕΩΦΟΡΟ απέναντι και μετανιωμένος για τη δωρεά του, παρά την ευγένεια που τον διέκρινε, θα μας λέει μισοαμερικάνικα , μισοπακιώτικα : Αιδώς Μολάοι !!